Günlük dört yüz kelime ile konuşuyoruz

Günlük dört yüz kelime ile konuşuyoruz

Yazar Ahmet Selim Bey'in bir makalesinden:

"... Çetin Altan 'Biz 400 kelimeyle konuşan şifahî(ezberci,ağızdan konuşan) bir toplumuz, gazete okunmaz elbet' diyor. Eğitim seferberlikleriyle bir sürü hamle yaptık da, nisbet(oran) niçin düştü? Geçmişte daha şifahî olmamız gerekirken acaba kelime haznemiz daha mı zengindi? Bu noktanın üzerinde durulmalıdır.

Bir mesele daha var; sadece toplum mu 'şifahî'; acaba aydınlar-yazarlar'da 'İhata çapı've 'öngörme menzili' açısından ancak 'şlfâhîllkle' tavsif edilebilen bir darlık içinde değil mi?..

'Şifahî darlıktan kastım şu: Arada bir toplanıp konuşacaksanız, hep aynı şeyleri konuşursunuz. Bu bir çeşit girizgâhtır. Özel tesbitler yapıyorum: Bir dostla 5 yıl önce ne konuşmuşsak yeni buluşmamızda da aynı şeyleri konuşmuşuz. 'Giriş' bitecek, birinci safhaya gelinecek, diğer safhalar aşılacak ki; bir mesele aydınlanabilsin. Ama bu iş konuşmayla değil, yazıyla ve yazıları okumakla olur.

400 kelimeyle okuyucu olunmaz, bakıcı olunur. Bakıcılar da ekranı tercih eder. Çetin Altan'ın söylediği doğru. Fakat bu noktaya nasıl geldik? Bu noktaya gelinmesinde basının payı yok mu?

Ekonomikleşme, tarafsızlığı, sorumluluğu, dürüstlüğü zedelemiş. Herkesin ekonomik kaygıları her zaman vardır. Ekonomik kaygılar, sorumluluğu yok mu etmelidir? Emredici kurallar bizi adam etsin' istiyoruz; o kuralları biz aklımızla, vicdanımızla, irfanımızla 'varmış gibi' uygulayamaz mıyız? Ve acaba öyle davranmamız gerektiğine inanıyor muyuz?

Gazete televizyona yenik düştü. Çünkü istismar silahları bakımından televizyonun rekabet edilemez üstünlükleri vardı. Gazetenin var olması, televizyonun rekabet edemeyeceği 'okuma' alanındaki aslî fonksiyonuna sahip çıkmasıyla mümkündü. Böyle giderse, gazeteler bir gün, ilâve vermek şöyle dursun, herhangi bir ticarî metâın ilâvesi hâline gelecek! Tencerenin, tabağın, peynirin, benzinin, telefonun ve sairenin...

Dibinde ne var? 400 kelimeyle boş konuşulur; ama mesele yazılmaz. 'Yazılmaz' demek 'düşünülemez' demektir. Meseleleri çözümsüz hâle getiren 'temel mesele' de budur."