Osmanlı Devleti’nin Viyana’ya kadar ilerlemesinden çok korkup, başarısının sebebini aradıkları hâlde bulamayan Avrupa’ya, İstanbul’daki İngiliz sefiri bu durumu anlatarak büyük bir sevinçle şu meâldeki şifreli mektubu yazıyordu:
“Buldum, buldum... Osmanlıların zaferden zafere ulaşmalarının sebebini ve bunları durdurma çâresini buldum... Osmanlılar aldıkları esirlere hiç kötülük yapmıyor, kardeş gibi davranıyorlar. Hangi milletten, hangi dinden olursa olsun, küçük çocukların zekâlarını ölçüyorlar. Keskin zekâlı çocuklar seçilerek, saray mektepleri ve sonra da Enderûn Mektebi’nde değerli öğretmenler tarafından okutuluyorlar. İslâm bilgileri, İslâm ahlâkı, fen, kültür dersleri verilerek, kuvvetli ve başarılı müslüman olarak yetiştiriyorlar. Bunların arasından da Osmanlı ordularını zaferden zafere ulaştıran değerli kumandanlar, Sokullular ve Köprülüler gibi seçkin siyâset ve idare adamları çıkıyor. Osmanlı akınlarını durdurmak için bu mektepleri ve bunların kolları olan medreseleri yıkmak, müslümanları ilim ve fende geri bırakmak lazımdır...”
Târih-i Enderûn (Atâ Bey, İstanbul-1953)
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder
Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.