 |
| “Rusya, Batı’nın yaptırımlarını ciddiye almıyor” |
Rusya’ya bağlanma kararı alan ve hukuki süreç hızla lehinde işleyen Kırım, Batı’da nasıl değerlendiriliyor, yaptırım kararları ciddiye alınmalı mı? Türkiye, Kırım Tatarları politikası nasıl okunmalı? Kırım, Cenevre sürecinin sonu mu olacak? Tüm bu soruları, gazeteci yazar Semih İdiz RS FM’de yanıtladı.
Dünyanın gündeminde Rusya'ya bağlanan Kırım var. Stratejik yarımadanın Rusya ile birleşmesinde hukuki süreç hızlandı.Rusya Parlamentosu alt kanadı Duma, Kırım'ın Rusya'ya bağlanmasını öngören anlaşmayı imzaladı. Kırım'daki entegrasyon süreci Ukrayna ve Batı'nın tepkisini çekerken, bazı uzmanlar Rusya'nın yanı başında yeni bir Kıbrıs'ın doğduğunu söylüyor. Ya da Semih İdiz'in söylemiyle Karadeniz'de bir "Bosnalaşma Süreci"ne mi tanıklık ediyoruz? Kırım sürecini gazeteci-yuazar Semih İdiz, RS FM’de değerlendirdi.
“BLOKLAR ARASI ASKERİ ÇATIŞMA OLASILIĞI ZAYIF”
Yeni bir kırılma noktasının kesin olarak ortaya çıktığını ifade eden İdiz, “Yani, şu anda bir soğuk savaş söylemi var, yaptırımlar uygulanıyor ve daha sert yaptırımların olacağı söyleniyor. Rusya ise tamamen meydan okuyan bir konumda olsa da şu an için askeri bir opsiyon gündemde değil. Bu durumun en mutlu edici haberi o. Tabi sadece bloklar arası askeri opsiyon gündemde değil” dedi. Bunun Ukrayna’nın içinde Bosnavari durumların ortaya çıkmayacağı anlamına gelmediğini söyleyen yazar, sözlerini şöyle sürdürdü: “Gerçi Ukrayna’da yaşanacak bir askeri operasyon uluslararası değil, iç savaş mahiyetinde olacak. Dış güçler buna dolaylı yoldan, vekaleten iştirak edecek. Yaptırımların nereye kadar gideceğini konuşmaya kalkışırsak, zaten ilk etaptaki yaptırımlar çok ciddi değil. Rusya da çok ciddiye almıyor. Fakat bunun içinde ‘ikinci etap daha ciddi olabilir’ şeklinde gizli bir mesaj var. Batı da burada kendi söylemi icabı kararlı durmak zorunda ama bloklar arası bir askeri çatışma olasılığını beklemiyorum.”
“TÜRKİYE KIRIM İLE SURİYE ARASINA SIKIŞTI”
İdiz, Türkiye’nin Rusya ve Ukrayna ile özel ilişkilerine de dikkat çekti. Rusya’nın ‘süper güç’ olma özelliğini de anımsatan İdiz “Yine de hassas durumlar söz konusu ve Rusya dikkatli olmak zorunda. Nitekim biliyorsunuz, Çeçenistan gibi konularda da iki ülke arasında tansiyon yaratabilecek durumlara imkân tanınmıyor. Nesnel bir takım nedenler var” dedi. Kırım’ın, Türkiye’nin Suriye’de olmasını istediği durumu zorlaştıracağını belirten İdiz, Türkiye’nin, meselenin bu boyutuyla Kırım ve Suriye arasında sıkışıp kaldığını ifade etti. İdiz, bunun sebebini de “ Çünkü Suriye üzerinde ABD ile Rusya işbirliği yapıyorlardı ama bu ortamda işbirliği yapma ihtimalleri zayıf ve Rusya bu koşullarda Esad’ın arkasında durmaya devam edecektir” şeklinde açıkladı.
“GELİŞMELER ESKİ SOVYET ÜLKELERİNİ ENDİŞELENDİRMİŞ OLABİLİR”
Ukrayna krizi öncesi Avrasya projesi, AB’ye alternatif bir ekonomik havza olarak yorumlanıyordu. Avrasya'ya Akdeniz’de Harekât Komutanlığı, Kuzey Buz Denizi'nde kalıcı askerî üs projeleri ekleyen Moskova, şimdi de Kırım'la farklı bir yörüngeye giriyor. Peki, bu, Rusya'nın Batı'nın çevreleme politikasını yeni üslerle kırmaya çalıştığı anlamına mı geliyor? Semih İdiz'e göre Moskova, yeni üslerinden ziyade, eski üslerini korumaya çalışıyor. Rusya’nın bu son hamlesinin şu an kendisiyle doğrudan bağlantısı olan diğer eski Sovyet ülkelerinde de biraz endişeye yol açtığını tahmin eden yazar, sözlerine şöyle devam etti: “Mesela, Kazakistan’da da ciddi Rus azınlıkları var. Rusya çok kararlı duruyor gibi görünebilir ama kendini siyaseten tartışmalı bir duruma soktu. Şu anda Güvenlik Konseyi’nde Çin’in çekimser kalmış olması bile Rusya açısından olumsuz bir gelişme. Çünkü Çin’de de böyle tartışmalı bölgeler var ve Çin’in kendisinden yana oy kullanmasını isterdi. Onun için önümüzdeki dönemde siyasetin ve bununla bağlantılı olarak ekonomik ortamın nasıl gelişeceğini bir görmemiz gerekecek.”
“MOSKOVA SURİYE’DEKİ ÜSLERİNİ ÖNEMSİYOR”
Peki, Kırım kamplaşması Suriye'ye çözüm aramaya yönelik Cenevre sürecini sonlandırabilir mi? Örneğin Şam'dan Kırım nasıl gözüküyor? İdiz, “Beşar Esad, halinden memnun. Rusya arkasında durduğunu açıkladı. Çünkü Rusya’nın Suriye’deki üssü, kendisine verilen askeri üs olanakları şimdi birden bire soğuk savaş söylemi ortaya çıkınca önemli oldu. Yani, Karadeniz’de Sivastapol Rusya için ne kadar önemliyse, Akdeniz’de de Suriye’deki üsleri önemli. Ki Ortadoğu’da yalnız kalmış bir Rusya var şu anda, Suriye’deki üsler bu anlamıyla da önemli. Bu ortam tabi ki Cenevre’yi biraz arka plana itiyor ve Beşar Esad’ın memnuniyeti de bundan kaynaklanıyor” dedi.
Dünyanın gündeminde Rusya'ya bağlanan Kırım var. Stratejik yarımadanın Rusya ile birleşmesinde hukuki süreç hızlandı.Rusya Parlamentosu alt kanadı Duma, Kırım'ın Rusya'ya bağlanmasını öngören anlaşmayı imzaladı. Kırım'daki entegrasyon süreci Ukrayna ve Batı'nın tepkisini çekerken, bazı uzmanlar Rusya'nın yanı başında yeni bir Kıbrıs'ın doğduğunu söylüyor. Ya da Semih İdiz'in söylemiyle Karadeniz'de bir "Bosnalaşma Süreci"ne mi tanıklık ediyoruz? Kırım sürecini gazeteci-yuazar Semih İdiz, RS FM’de değerlendirdi.
“BLOKLAR ARASI ASKERİ ÇATIŞMA OLASILIĞI ZAYIF”
Yeni bir kırılma noktasının kesin olarak ortaya çıktığını ifade eden İdiz, “Yani, şu anda bir soğuk savaş söylemi var, yaptırımlar uygulanıyor ve daha sert yaptırımların olacağı söyleniyor. Rusya ise tamamen meydan okuyan bir konumda olsa da şu an için askeri bir opsiyon gündemde değil. Bu durumun en mutlu edici haberi o. Tabi sadece bloklar arası askeri opsiyon gündemde değil” dedi. Bunun Ukrayna’nın içinde Bosnavari durumların ortaya çıkmayacağı anlamına gelmediğini söyleyen yazar, sözlerini şöyle sürdürdü: “Gerçi Ukrayna’da yaşanacak bir askeri operasyon uluslararası değil, iç savaş mahiyetinde olacak. Dış güçler buna dolaylı yoldan, vekaleten iştirak edecek. Yaptırımların nereye kadar gideceğini konuşmaya kalkışırsak, zaten ilk etaptaki yaptırımlar çok ciddi değil. Rusya da çok ciddiye almıyor. Fakat bunun içinde ‘ikinci etap daha ciddi olabilir’ şeklinde gizli bir mesaj var. Batı da burada kendi söylemi icabı kararlı durmak zorunda ama bloklar arası bir askeri çatışma olasılığını beklemiyorum.”
“TÜRKİYE KIRIM İLE SURİYE ARASINA SIKIŞTI”
İdiz, Türkiye’nin Rusya ve Ukrayna ile özel ilişkilerine de dikkat çekti. Rusya’nın ‘süper güç’ olma özelliğini de anımsatan İdiz “Yine de hassas durumlar söz konusu ve Rusya dikkatli olmak zorunda. Nitekim biliyorsunuz, Çeçenistan gibi konularda da iki ülke arasında tansiyon yaratabilecek durumlara imkân tanınmıyor. Nesnel bir takım nedenler var” dedi. Kırım’ın, Türkiye’nin Suriye’de olmasını istediği durumu zorlaştıracağını belirten İdiz, Türkiye’nin, meselenin bu boyutuyla Kırım ve Suriye arasında sıkışıp kaldığını ifade etti. İdiz, bunun sebebini de “ Çünkü Suriye üzerinde ABD ile Rusya işbirliği yapıyorlardı ama bu ortamda işbirliği yapma ihtimalleri zayıf ve Rusya bu koşullarda Esad’ın arkasında durmaya devam edecektir” şeklinde açıkladı.
Ukrayna krizi öncesi Avrasya projesi, AB’ye alternatif bir ekonomik havza olarak yorumlanıyordu. Avrasya'ya Akdeniz’de Harekât Komutanlığı, Kuzey Buz Denizi'nde kalıcı askerî üs projeleri ekleyen Moskova, şimdi de Kırım'la farklı bir yörüngeye giriyor. Peki, bu, Rusya'nın Batı'nın çevreleme politikasını yeni üslerle kırmaya çalıştığı anlamına mı geliyor? Semih İdiz'e göre Moskova, yeni üslerinden ziyade, eski üslerini korumaya çalışıyor. Rusya’nın bu son hamlesinin şu an kendisiyle doğrudan bağlantısı olan diğer eski Sovyet ülkelerinde de biraz endişeye yol açtığını tahmin eden yazar, sözlerine şöyle devam etti: “Mesela, Kazakistan’da da ciddi Rus azınlıkları var. Rusya çok kararlı duruyor gibi görünebilir ama kendini siyaseten tartışmalı bir duruma soktu. Şu anda Güvenlik Konseyi’nde Çin’in çekimser kalmış olması bile Rusya açısından olumsuz bir gelişme. Çünkü Çin’de de böyle tartışmalı bölgeler var ve Çin’in kendisinden yana oy kullanmasını isterdi. Onun için önümüzdeki dönemde siyasetin ve bununla bağlantılı olarak ekonomik ortamın nasıl gelişeceğini bir görmemiz gerekecek.”
“MOSKOVA SURİYE’DEKİ ÜSLERİNİ ÖNEMSİYOR”
Peki, Kırım kamplaşması Suriye'ye çözüm aramaya yönelik Cenevre sürecini sonlandırabilir mi? Örneğin Şam'dan Kırım nasıl gözüküyor? İdiz, “Beşar Esad, halinden memnun. Rusya arkasında durduğunu açıkladı. Çünkü Rusya’nın Suriye’deki üssü, kendisine verilen askeri üs olanakları şimdi birden bire soğuk savaş söylemi ortaya çıkınca önemli oldu. Yani, Karadeniz’de Sivastapol Rusya için ne kadar önemliyse, Akdeniz’de de Suriye’deki üsleri önemli. Ki Ortadoğu’da yalnız kalmış bir Rusya var şu anda, Suriye’deki üsler bu anlamıyla da önemli. Bu ortam tabi ki Cenevre’yi biraz arka plana itiyor ve Beşar Esad’ın memnuniyeti de bundan kaynaklanıyor” dedi.
Kaynak: Rusya'nın Sesi Radyosu
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder
Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.